RSI is een sluipende oorzaak voor ziekteverzuim. Het valt echter te vermijden en te bestrijden.

Recent begeleidde ik een dame die ik regelmatig naar haar schouder zag grijpen.
Ze sloot af met “Ik ga gewoon veel minder gejaagd meer gedaan krijgen!” en deze week liet ze weten “ik heb inderdaad minder last van mijn schouder”. Dus dacht ik: laat mij eens wat tips delen!

De verborgen pijnlijder

Iedere paar minuten greep ze naar haar schouder. “Heb je soms last van je schouder?” vroeg ik.

“Ja, iedere dag dat ik kom werken ga ik met pijn naar huis. Verschrikkelijk. Maar ja, welke keuze heb ik? Ik ben 55 jaar en heb 30 jaar anciënniteit. Dan verander je niet zo gemakkelijk meer van job he. En eigenlijk doe ik het nog steeds graag.”

Ze werkte het vaakst in online applicaties die ik niet kende. Maar gezien die in een browser worden bestuurd is er altijd wel wat ergonomie te winnen, zo weet ik intussen.

Ik legde haar uit hoe ik mijn eigen RSI onder controle hou en tegenwoordig zelfs terug met een normale muis kan werken. Dat is geen one-size-fits-all, in iedere context is er weer een andere set aan trucks en tools om je het leven te vergemakkelijken. Daar waar ze begon met meters scrollen vonden we manieren om meer variatie in de bewegingen te krijgen. En het strafste van al? Dat lees je in de laatste paragraaf 😉

Ik deel hieronder een paar principes die ook jou vooruit kunnen helpen.

Wat is RSI?

RSI zijn ontstekingen in de gewrichten (pols, elleboog, schouder) die zorgen voor helse pijnen bij bepaalde bewegingen en het verlies van kracht. RSI of muisarm wordt uitgelokt doordat we bepaalde (kleine) bewegingen te regelmatig doen. In tegenstelling tot wat je zou verwachten is het niet de tijd die je voor de PC spendeert die de grootste invloed heeft. Wel de bewegingen die je maakt en vooral de variatie die daarin zit. Bij mij ontstond het op 22-jarige leeftijd nadat ik lijsten met 20.000 records manueel lijn voor lijn bewerkte. (Vandaar ook dat ik nu zo gedreven ben om PC’s meer te laten werken)

Wat kan je doen?

Preventief zonder hulpmiddelen

(is het te laat? kijk dan in volgende paragraaf)

Op zoek gaan naar variatie in je bewegingen.

• Pomodoro techniek toepassen: ieder uur een wekkertje zetten en overschakelen op een andere activiteit die andere bewegingen vereist (een uur typen, een uur lezen,…). Voor mij was dit echter niet voldoende om het tij te keren.
• Zoek naar shortcuts in je manier van werken. Bij de dame in kwestie heb ik vooral tips en tricks gegeven in het gebruik van browsers (internetvenster) om sneller te kunnen navigeren. Ik heb haar handelingen geobserveerd, ze heeft me duidelijk gemaakt wat het doel was van elke beweging en gaandeweg heb ik alternatieven geboden in de vorm van shortcutkeys (sneltoetsen).
• Sneltoetsen zijn heel nuttig maar je kan er geen 5 tegelijk onthouden. Probeer regelmatig eentje extra die je regelmatig kan gebruiken en begin met die die in vele programma’s te gebruiken zijn.
  CTRL+End brengt je naar beneden. CTRL+Home brengt je terug boven. Met CTRL+F (+typ een trefwoord+enter) kom je snel ergens tussenin terecht bij het woord dat je zocht (in dit geval de naam van een dossier of klant)

Even voor de duidelijkheid: ik schrijf hier uit eigen ondervinding. Ik ben meermaals afwezig geweest op het werk door RSI, maar kan intussen normaal meedraaien. De wetenschap had destijds weinig anders te melden dan “koop u een andere muismat of een andere muis “.

Hulpmiddelen (ook om het tij te keren)

Dat is ook wat ik deed. Dat hielp ook, maar ik werd dan ook afhankelijk van die dingen. Bovendien veranderde het wel de positie van arm en pols, maar niet het feit dat ik constant dezelfde bewegingen bleef doen. Conclusie: ook met die hulpmiddelen kwam de RSI terug. Het is pas wanneer ik deze hulpmiddelen afwisselde en intussen ook mijn manier van werken ging aanpassen (zie vorige paragraaf) dat ik terug normaal kon werken met een gewone muis.

Om je op weg te helpen zijn hier de hulpmiddelen die ik gebruikte:

Ergonomische muismatten helpen de pols ondersteunen. Dit hielp mij in het begin om pijn te verzachten. De goedkoopste oplossing.

 

 

 

 

 

Later stapte ik over op een Wacom-tablet zoals deze. Duurder maar hiermee verving ik de muis door een pen. Dit verzachtte niet enkel de pijn maar werkte ook heel fijn.

Bovendien ook fijn om in grafische programma’s (Inkscape, Photoshop) te werken.

Let er bij aankoop op dat ze compatibel zijn met je PC.

(Terzijde: Wel zorgen dat je tijdens je verlof je pen goed wegstopt. Een collega had de mijne aanzien voor een gewone stylo die niet meer schreef en had hem dus weggegooid…)

 

Er zijn ook mensen die baat hebben bij verticale muizen. Ikzelf heb ze nooit gebruikt. Wel getest maar het kostte me te veel moeite om me aan te passen.

Welke tools je ook gebruikt en hoe je ze ook gebruikt, verlies ook een correcte werkhouding niet uit het oog! In dit artikel wordt dit goed uitgelegd. 

Bijwerkingen van de sherpa

Bijwerkingen?!? Jawel. Ook met de dame uit dit voorbeeld deed ik een kleine test. Tayloriaans maar toch redelijk eye-opening 😉

Ik vroeg haar eerst om haar werk te doen zoals ze dat normaal zou doen en registreerde de tijd. Vervolgens gaf ik haar de instructie zoals ik het zou doen (door de PC wat harder te laten werken). Deze manier van werken was nog geen gewoonte en toch bespaarde ze al tijd!

En toen kreeg ik de ultieme bevestiging: *zucht van verlichting* schouders die zakten

“Ik ga gewoon veel minder gejaagd meer gedaan krijgen!”

Mission accomplished!

UPDATE: doordat ik tijdens de lockdown vaststelde dat meer mensen last hebben deel ik nog meer waardevolle RSI-tips in de vorm van een reeks mails. Je kan ze hier aanvragen.

Meer hulp gewenst? Tijdens alle trajecten en begeleidingen is er aandacht voor welzijn als middel om tot betere resultaten te komen. Contacteer me gerust voor meer info!